میراث جنگ در افغانستان : سرزمین روشنفکران

داستان فیلم سرزمین روشنفکران (The Land of the Enlightened) به بررسی خلاقانه میراث تهاجم، جنگ، درگیری و برادرکشی در افغانستان می پردازد. این مستندِ ترکیبی، می کوشد تا تفاوت بنیادین در جهان بینی اِشغالگران فعلی کشور و گروه های قومی که در آن برای هزاران سال زندگی کرده اند را به تصویر بکشد. صحنه های اولیۀ مستند، با ترکیبی از تکنیک های روایی داستانی و غیر داستانی، بسیاری از چشم اندازها و مناظر دیدنی و رویایی سرزمین افغانستان را برای اولین بار به نمایش می گذارد. چشم اندازهایی که دره های حاصلخیز، استپ های خاکی و حتی قله های پوشیده از برف کوه های هندوکش و پامیر را شامل می شود. صدای مردی روی تصویر که ریشه اسطوره ای مردم افغانستان و ملتشان را توصیف می کند، احساس تمثیلی نیز در فیلم ایجاد می کند که در نهایت به معرفی فردی جوان به نام غلام می رسد. غلام رهبر گروهی از کودکان مسلح ساکن ارتفاعات بخش هایی از افغانستان است و نیز وظیقه جستجو در میان زباله های جنگی و فعالیت های تجارتی مختلف را بر عهده دارد. بخش دیگر داستان فیلم نیز در پایگاه عملیاتی سربازان آمریکایی و افغانی می گذرد. این سربازان می کوشند تا حملات طالبان در حاشیه منطقه ای که توسط نیروهای این ائتلاف کنترل می شود را خنثی کنند.

در جریان ماجرای اول، غلام و دارو دسته اش تاخت و تازهایی به منظور جمع آوری آهن های قراضه و مهمات رها شده به راه می اندازند تا آنها را به دلالی بفروشند. آنها این کار را برای حمایت از گروه خود که شامل حدود ۲۰ کودک زیر ۱۶ سال است انجام می دهند. تمامی این کودکان کاملا بدون سرپرست و بدون کمک بزرگسالان زندگی می کنند. این دارو دسته همچنین به تجارت سنگ های لاجوردی نیمه قیمتی که گروهی دیگر از کودکان از معادن منطقه هندوکش استخراج می کنند، اشتغال دارند. سودآورترین فعالیت گروه غلام، قاچاق تریاک است. آنها این مواد مخدر تیره و چسبنده را در قبال پول نقد، مهمات و سایر ضروریات خود می فروشند. اگر چه کودکان همگی نقش خود را در این فیلم بازی می کنند، اما کارگردان، سناریوها و متن و دیالوگهای فی البداهه ای را برای بچه ها نوشته است که به همراه فعالیت هایی که انجام می دهند به پیشرفت ماجراهای فیلم کمک می کند. صحنه های مربوط به عملیات جنگی نیروهای ائتلاف، شامل درگیری هایی می شود که مهمات واقعی در آنها استفاده شده است ولی اگر بخواهیم صادق باشیم این صحنه ها آنچنان گیرایی در مقایسه با بسیاری از داستان های روایی و فیلم های غیر داستانی دیگری که حوادث زمان جنگ افغانستان و مناطق اطراف آن را به تصویر می کشند، ندارند.

در مجموع این اثر در کنار سایر آثار مربوط به نتایج و آثار جنگ در افغانستان برای علاقه مندان به مستندهای داستانی جذاب و دیدنی خواهد بود